Η μανία είναι η αντίπολος κατάσταση της κατάθλιψης – τα περισσότερα συμπτώματά της είναι αντίθετα από αυτά της κατάθλιψης . Ενώ στην κατάθλιψη εκδηλώνεται λύπη , στη μανία εκδηλώνεται ευφορία . Εκεί που στην κατάθλιψη έχουμε ιδέες ενοχής και αυτοϋποτίμησης , στη μανία έχουμε ιδέες αυτοϋπερτίμησης . Στην κατάθλιψη υπάρχει ανορεξία, στη μανία βουλιμία. Παρουσιάζονται βέβαια και ορισμένα συμπτώματα που είναι κοινά στις δύο αυτές καταστάσεις , όπως για παράδειγμα η αϋπνία.
Όπως και η κατάθλιψη, έτσι και η μανία έχει φασική πορεία . Σπάνια όμως υπάρχει επανάληψη αποκλειστικά και μόνον επεισοδίων μανίας – συνήθως εναλλάσσονται οι-φάσεις μανίας με φάσεις κατάθλιψης (διπολική συναισθηματική διαταραχή ή μανιοκατάθλιψη) .
Εμφάνιση και συμπεριφορά
Η έκφραση του ατόμου είναι ζωηρή, το βλέμμα του λάμπει και το πρόσωπό του ακτινοβολεί. Κάνει χειρονομίες, είναι ντυμένο με επιδεικτικό και πολλές φορές
κάπως γελοίο τρόπο και συμπεριφέρεται με υπερβολική οικειότητα σε αγνώστους.
Συναισθημα
βρίσκεται σε έξαρση . Ο πάσχων είναι εύθυμος και φλύαρος , αστειεύεται σαρκάζει, παρουσιάζεται δραστήριος και αισιόδοξος . Γι’ αυτόν το παρόν δεν δείχνει να έχει δυσκολίες και το μέλλον είναι ρόδινο . Η εύθυμη αυτή διάθεση διαχέεται και στο περιβάλλον . Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις κατά τις οποίες το άτομο είναι ευερέθιστο και θυμώνει, ιδίως όταν το περιβάλλον του δεν το παρακολουθεί ή εναντιώνεται στις ιδέες του . Τότε ο ασθενής μπορεί να αντιδράσει με εκνευρισμό, επιθετικότητα, και ενδεχομένως οργή και βία.
Διογκωμένη αυτοεκτίμηση
Η παραπάνω συναισθηματική διάθεση συνοδεύεται από μία εξωπραγματική εκτίμηση των ικανοτήτων και της σημαντικότητας του ατόμου. Μερικοί ασθενείς παρουσιάζονται απλώς με υπερβολική αυτοπεποίθηση και έλλειψη αυτοκριτική ς (πιστεύει πως είναι δυνατός, ωραίος, έξυπνος, πλούσιος και ικανός) . Άλλοι όμως αναπτύσσουν αίσθηση υπερεκτίμησης του εαυτού τους, μέχρι το σημείο της εμφάνισης σαφώς εξωπραγματικών παραληρητικών ιδεών μεγαλείου. Έτσι, μανιακοί ασθενείς μπορεί να φτάσουν να πιστεύουν ότι έχουν ειδική σχέση με το Θεό , ότι έχουν ένα καταπληκτικό σχέδιο με το οποίο θα σώσουν τον κόσμο από την καταστροφή, ή ότι έχουν μοναδικά ταλέντα και ικανότητες.
Ομιλία
Οι μανιακοί ασθενείς μιλούν δυνατά και γρήγορα και συνήθως είναι δύσκολο να τους διακόψει κανείς . Έχουν πλήθος ιδεών , γι’ αυτό και η ομιλία τους είναι αδιάκοπη, μεταπηδούν από το ένα θέμα στο άλλο, ενώ συχνά γίνονται ασυνάρτητοι .
Αυξημένη δραστηριότητα
Το άτομο είναι υπερκινητικό , κοιμάται λίγο και κουράζεται δύσκολα, αλλά δεν αποδίδει στην εργασία του , για το λόγο ότι αρχίζει μία δουλειά και την αφήνει στη μέση , επειδή η προσοχή του αποσπάται αλλού (μπορεί να κάνει ταυτόχρονα πολλά σχέδια, π.χ. να βάψει το σπίτι του, να γράψει ένα μυθιστόρημα, να επισκευάσει το αυτοκίνητό του, όλα την ίδια μέρα) . Σχεδόν πάντα υπάρχει αυξημένη κοινωνικότητα με προσπάθειες για ανανέωση παλαιών γνωριμιών και τηλεφωνήματα σε φίλους όλη τη νύχτα. Η υπερκινητικότητα μπορεί να φτάσει
στο έπακρο, οπότε ο μανιακός τρέχει, πηδά, αναβαίνει στα δέντρα, βωμολοχεί, καταβροχθίζει ασταμάτητα και παρουσιάζει μείωση των ηθικών του αναστολών.
Σωματικά συμπτώματα
Σχεδόν όλοι οι μανιακοί ασθενείς βιώνουν μία μειωμένη ανάγκη για ύπνο που είναι χαρακτηριστική . Νιώθουν γεμάτοι ενέργεια και κατακλύζονται από ενεργητικότητα , παρά το γεγονός ότι δεν ξεκουράζονται καθόλου ή πολύ λίγο . Δεν κουράζονται, δεν νιώθουν την ανάγκη για ανάπαυση και μπορούν να συνεχίζουν χωρίς ύπνο για μέρες, μη αισθανόμενοι κούραση.
Επιπλέον, στα σωματικά συμπτώματα πρέπει να συμπεριληφθεί και η αύξηση της όρεξης.
